Świecznik, czyli pojemnik na świec
Świeczniki wykonywane są głównie z materiałów niepalnych, najczęściej z metali – mosiądzu, brązu, miedzi, stali lub szkła, porcelany, fajansu. Dodatkową, niezmiernie ważną funkcją świeczników, jest funkcja zdobnicza – wiele spośród nich było i do dziś jest bogato zdobionych, przybierających niezwykłe kształty. Świeczniki często mają także znaczenie religijne, np. żydowska menora, świecznik adwentowy. Świecznik to przedmiot, który utrzymuje nieosłoniętą świecę; sprzęty zaopatrzone w konstrukcję okrywającą świecę, nazywamy lampami, kagankami, lampionami lub latarniami.
ŚWIECZNIK I JEGO BOGATA HISTORIA
Świeczniki pojawiły się równolegle z wynalezieniem świec. Powszechnie stosowane były w starożytnym Rzymie, mimo że głównym źródłem oświetlenia były wówczas lampki oliwne. Rozkwit produkcji świec i świeczników był związany z upadkiem imperium rzymskiego, rozwojem państw europejskich na północ od Morza Śródziemnego, gdzie nie było upraw oliwek. Gdy do produkcji świec zastosowano wosk pszczeli, świeczniki zaczęły pojawiać się w zamożnych domach, pałacach i dworach, a także kościołach. Również w biedniejszych domach, gdzie używano tańszych świec łojowych, stosowane były świeczniki o prostych konstrukcjach.
Wielką epoką świec i świeczników był wiek XVIII, gdy pałace wielmożów, salony szlachty i zamożnych mieszczan, a także kościoły oświetlały setki świec z żyrandoli, kandelabrów i kinkietów ściennych. W miarę upływu lat świeczniki, kinkiety i żyrandole stawały się bardziej masywne w formie i bardziej wyszukane w ornamentach.
Pojawienie się w XIX wieku oświetlenia naftowego, a później elektrycznego, spowodowało, że świeczniki stopniowo wychodziły z powszechnego stosowania i diametralnie zmieniła się ich funkcja. Przestały być potrzebne do oświetlania, zaczęły spełniać funkcje estetyczne, a także obrzędowe. W pierwszej połowie XX świeczniki straciły znaczenie, były skromnie, okazjonalnie używane, przy czym zachowały swoją funkcję ważnych elementów oprawy tradycyjnych obrzędów religijnych, uroczystych ceremonii i świąt.
Na połowę XX wieku datowany jest renesans świeczników, a ich funkcja nabrała czysto dekoracyjnego charakteru. Moda na stoły oświetlone świecami spowodowała, że zaczęło powstawać wiele dekoracyjnych rodzajów świeczników lub świeczników stołowych. Popularność zyskiwały skandynawskie świeczniki szklane, produkowane w innych krajach Europy świeczniki z kutego żelaza, miedzi i mosiądzu. Do wyrobu świeczników wykorzystywano też srebro, cynę i drewno.
RODZAJE ŚWIECZNIKÓW
W bogatej historii świeczników wyróżniano ich wiele rodzajów i odmian różniących się zastosowaniem, miejscem użytkowania, wielkością pomieszczeń, w których były stosowane. Współcześnie używane są głównie najprostsze formy świeczników – pojedyncze, podwójne lub w wyjątkowych religijnych zastosowaniach – wieloramienne.
- Lichtarz – świecznik pojedynczy, przeznaczony dla jednej świecy. Z uwagi na to, że jedna świeca dostarcza niewiele światła, lichtarze stosowane były głównie w celach dekoracyjnych i rytualnych i tak zostało do dziś.
- Bout de la table – świecznik dwuramienny, używany głównie jako świecznik stołowy, dekoracyjny i służący do tworzenia uroczystego nastroju. Dziś bardzo popularny, występujący w ogromnej liczbie form i stylów.
- Kandelabr – świecznik na wiele świec, duży, stojący, masywny, rozgałęziony świecznik do trzymania kilku lub kilkunastu świec. Dziś bardzo rzadko używany z wyjątkiem celów rytualnych i wystawnych przyjęć.
- Kinkiet – świecznik naścienny na kilka świec, z reguły zaopatrzony w odbijające światło lustro z metalu lub szkła.
- Żyrandol – świecznik wieloramienny, zwisający z sufitu. Warto wspomnieć, że w dawnych czasach nie każdy świecznik wiszący nazywany był żyrandolem. Zwykły świecznik nazywano po prostu pająkiem – żyrandolem były wyjątkowo ozdobne pająki, obwieszone szklanymi wisiorkami.
- Menora – siedmioramienny świecznik będący jednym z najstarszych i najbardziej rozpowszechnionych symboli używanych w żydowskiej sztuce kultowej. Jest także traktowany jako symbol judaizmu, a jego wizerunek został wykorzystany w herbie państwa Izrael. W istocie jest świecznikiem sześcioramiennym, jak o tym mówi Biblia – z pionowego trzonu wychodzą trzy ramiona w lewo i trzy ramiona w prawo. Ponieważ na końcu każdego ramienia oraz na końcu trzonu znajduje się lampa, stąd ten sześcioramienny świecznik ma siedem lamp.
- Kinara, siedmiostopniowy świecznik związany z afroamerykańskim świętem Kwanzaa. Podczas tygodniowych obchodów Kwanzaa w kinarze umieszcza się siedem świec – trzy czerwone po lewej, trzy zielone po prawej i jedną czarną świecę pośrodku. Słowo kinara to słowo w języku suahili, które oznacza świecznik.
ŚWIECZNIKI WE WSPÓŁCZESNYCH WNĘTRZACH
W dzisiejszych czasach świeczniki, nierozerwalnie związane ze świecami, są powszechnie cenionym i poszukiwanym elementem wyposażenia wnętrz. Ich funkcja jest jednak zupełnie inna od pierwotnej, nie stanowią już źródła światła. Dziś używamy świeczników, aby udekorować nasze wnętrza, a także stwarzać niepowtarzalny klimat, np. świecznik glamour. Świeczniki nowoczesne produkuje się w dalszym ciągu z tradycyjnych materiałów – metalu, szkła, kamienia, drewna – a także z nowoczesnych tworzyw sztucznych, kompozytów i syntetycznych zamienników naturalnych surowców. Podobnie jak przed wiekami, gdy świeczniki tworzyli Leonardo da Vinci, Michał Anioł czy Albrecht Dürer, świeczniki wychodzą spod dłoni znanych projektantów i mistrzów designu. Moda na styl skandynawski i wnętrza minimalistyczne przyniosła wiele rodzajów dekoracyjnych prostych świeczników i lampionów, wśród których wyróżniają się szklane świeczniki znane z kolekcji IKEA i DUKA. Swoje odmiany – świeczniki złote i czarne – mają style nowojorski i glamour, czarne metalowe świeczniki – styl industrialny i loftowy, wykonane z ceramiki z etnicznymi motywami świeczniki styl boho, marmurowe i kamienne świeczniki styl prowansalski.
Świeczniki używane są powszechnie w prywatnych wnętrzach, w niemal wszystkich pomieszczeniach – w salonie, przedpokoju, sypialni, łazience. Odgrywają istotną rolę podczas uroczystych, świątecznych posiłków, spotkań, ważnych wydarzeń. Spotykamy je w lokalach gastronomicznych, są obowiązkowym elementem wystawnych, eleganckich przyjęć. Trudno sobie wyobrazić przyjęcie weselne bez dekoracji w formie świec umieszczonych w dekoracyjnych świecznikach.
JAK DOBRAĆ ŚWIECZNIK DO WSPÓŁCZESNEGO WNĘTRZA?
Wybierając no naszego wnętrza świecznik, lampion i świece zdajemy sobie sprawę, że nie służą one jedynie do oświetlania pomieszczeń, że ich rola jest przede wszystkim dekoracyjna i polega także na budowaniu wyjątkowego nastroju. Są klimatyczną ozdobą, która spełnia funkcję dekoracyjną także wówczas, gdy świece nie są zapalone. Powinniśmy je zatem stylem, charakterem oraz wielkością dopasować do miejsc, w których chcemy je umieścić.
W sklepie czarnyjelen.pl oferujemy asortyment świeczników w różnych stylach, rozmiarach, wykonanych z różnych materiałów. Proponujemy nowoczesne, designerskie świeczniki wykonane ze szkła, metalu i ceramiki, które wspaniale ozdobią industrialne i loftowe wnętrza. Klimatyczne świeczniki i lampiony o organicznych formach świetnie zakomponują się ze stylem boho czy retro, a metalowe, z fantazyjnymi zdobieniami w stylu rustykalnym. Świeczniki białe i w jasnych kolorach pasują do wnętrz skandynawskich i prowansalskich. Metalowe świeczniki ze szklanymi kloszami odnajdą się idealnie w stylu nowojorskim, art deco, czy glamour. Szklane świeczniki w formie mis i wazonów będą także niezastąpione we wnętrzach urządzonych klasycznie. W naszej ofercie nie zabrakło również unikatowego akcesorium, jakim jest stylowy zagaszacz do świec, inaczej zwany gasidłem lub dziadkiem. Zapraszamy!